Bedrijfsnoodplan

Een bedrijfsnoodplan is een draaiboek waarin systematisch staat aangegeven wat de organisatie moet doen als een calamiteit zich voordoet. Een goed voorbereide hulpverlening draagt bij aan het zoveel mogelijk beperken van de gevolgen ervan voor mensen. Met een bedrijfsnoodplan is de veiligheid van de locatie en de omgeving verzekerd.

Het hebben van een bedrijfsnoodplan is in de meeste gevallen geen wettelijke verplichting. Een bedrijfsnoodplan is wel verplicht voor bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken en daardoor te maken hebben met grote risico’s. Dit zijn de zogeheten Brzo-bedrijven. Voor de uitvoering van het plan moet de organisatie kunnen terugvallen op een goed opgeleid en voorbereid team van bedrijfshulpverleners (bhv’ers). Hoeveel bhv’ers nodig zijn en welke specifieke vaardigheden zij moeten beheersen, hangt af van de aard van het werk en de risico’s, de grootte en de ligging van het bedrijf. Dat laatste gegeven is niet alleen belangrijk voor het inschatten van mogelijke calamiteiten voor de omgeving, het bepaalt ook de tijd die brandweer en andere hulpverleners nodig hebben om het bedrijf te bereiken.

Een intern noodplan moet in ieder geval een veiligheidsplan, een ontruimingsplan en een beveiligingsplan bevatten. Verder moeten de volgende onderdelen vermeld zijn:

• de organisatie van de bedrijfshulpverlening;
• een schema van de commandostructuur van de bedrijfshulpverlening;
• de plaatsvervanging voor de bedrijfsvoering en de hulpverlening;
• de afstemming met de gemeentelijke rampenplannen en rampenbestrijdingsplannen; en
• een beschrijving van de verantwoordelijkheden en taken bij samenwerking tussen het bedrijf en de gemeentelijke instanties.

Vaak loopt een noodplan al vooruit op de periode na de ramp: wat moet er gebeuren om de continuïteit van de gehavende organisatie te verzekeren?

Een noodplan moet ook praktische zaken regelen:

• Hierin moet de plek opgenomen zijn waar medewerkers zich moeten verzamelen om te kunnen controleren of er mensen zijn achtergebleven en hoeveel.
• In een risico-analyse behoort ook gekeken te worden naar de vluchtwegen: zijn die duidelijk aangegeven, vrij van obstakels en voorzien van voldoende, goed werkende blusmiddelen?

Het regelmatig oefenen van een rampenplan is noodzakelijk om de papierenplannen in de praktijk te beoordelen én medewerkers vertrouwd te maken met wat zij wel én niet moeten doen als een calamiteit is uitgebroken. Een goede voorbereiding is in geval van nood veel meer dan het halve werk.

In een intern noodgeval moeten de verantwoordelijkheden volledig duidelijk zijn en daarom dienen altijd de volgende zaken te worden vermeld:

• Een beschrijving van de verantwoordelijkheden van de belangrijkste (sleutel)functionarissen (wie zorgt voor de inwerkingtreding van het interne noodplan en wie heeft dan de leiding).
• Wie is verantwoordelijk voor de contacten met de autoriteiten (gemeente, politie, brandweer)?
• Een overzicht van mogelijke ongelukken en de wijze van bestrijding van dat soort ongelukken.
• Een beschrijving van concrete maatregelen om het personeel te waarschuwen en om te helpen bij een ongeluk (bijv. gedragsregels en wijze van alarmering).
• Hoe er bij een ongeluk wordt samengewerkt met de autoriteiten?
• Wat tijdens een ongeluk van werknemers wordt verwacht ter bestrijding van de gevolgen van een ongeluk, inclusief de samenwerking met externe hulpverleners (brandweer, ambulancedienst).
• Hoe steun wordt gegeven aan externe hulpverleners bij een ongeluk.